Кіль – На радзіме кількі і Пятра III

Кіль – гэта жывая гісторыя поўначы Германіі. Горад быў заснаваны ў сярэдзіне XIII стагоддзя графам Адольфам IV Голштинским. У 1665 годзе тут з’явіўся свой універсітэт. З 1773 па 1864 гады Кіль належаў дацкай кароне, а потым перайшоў да Прусіі, якая ператварыла яго ў галоўную ваенна-марскую базу краіны. Гэта ў выніку адыграла благую службу для манархіі ў Германіі. Восенню 1918 года матросы імперскага флоту паднялі паўстанне, якое паслужыла пралогам для рэвалюцыі ў Германіі. Так што Кіль з поўным правам можна называць «калыскай рэвалюцыі».

Як і расейскай «калыскі рэвалюцыі», Килю не пашанцавала ў Другую сусветную. У саракавыя тут грунтаваўся ваенна-марскі флот ўжо гітлераўскай Германіі, у сувязі з чым горад бамбілі няшчадна. 80% гістарычнага цэнтра Кіля было разбурана. Але зачахнуць горадзе не даў здабыты ў 1946 годзе статус сталіцы федэральнай зямлі Шлезвіг-Гальштэйн, а таксама ажыўленая марская гандаль.

Радзіма Пятра

Невялікі Кіль з’яўляецца часткай і расійскай гісторыі. Тут з’явіўся на свет Петр III. Да ўзыходжання на расійскі пасад ен, як вядома, насіў тытул прынца Голштейн-Готторпского. Кіраваў ен нядоўга, таму як быў скінуты жонкай, імператрыцай Кацярынай Вялікай. Ну а скончылася жыцце гэтага ўраджэнца Кіля зусім кепска: есць версія, што ен быў заколаты за вячэрай відэльцам паручнікам Аляксеем Арловым.

Зараз горад жыве насычаным жыццем, пік якой прыпадае на знакамітую Килер Вохе – тыдзень, калі ў горадзе праходзіць вядомая на ўвесь свет парусная рэгата. Гандлева-пешаходная вуліца Holstenstraße – адна з самых доўгіх у Германіі. Але нават гэта не галоўнае. Адноўленая пасля вайны Хольстенштрассе з’явілася першай пешаходнай вуліцай ФРГ. Усе астатнія падобныя вуліцы Заходняй Германіі былі «змаляваны» з галоўнай вуліцы Кіля.

Асноўны здабытак горада – вада. Блізкасць Балтыкі, да якой рукой падаць, вызначае надзвычайны марскі паветра, у горадзе пастаянна дзьме свежы ветрык, летаюць чайкі, на набярэжнай Гіндэнбург (Hindenburgufer) шпацыруюць пенсіянеры, здзяйсняюць прабежкі якія захапляюцца спортам «килеры». Гэтага слова баяцца тут не трэба. Жыхар Кіля па-нямецку як раз і называецца «килер».

Дарэчы, знаеміцца з горадам можна не толькі шпацыруючы па ім пешшу, але і падарожнічаючы па вадзе. У цеплы час года варта выбраць адну з некалькіх водных экскурсій на теплоходиках з гідам і палюбавацца краявідамі доўгага Кільскага фіерда.

«Кільскі шпрота»

Галоўны далікатэс Кіля – знакамітыя кильские шпроты. Уласна, рускае слова «кілька» і адбываецца ад назвы нямецкага горада. Але сапраўдную «кільку», або кильские шпроты, ловяць як раз тут, у Кільскім бухце. Тут жа рыбку перапрацоўваюць і падаюць у рэстаранах у якасці фірмовага стравы.

А выраз «кільскі шпрота» набыла з часам і іншае значэнне. Так (Kielersprote) часам называюць сябе карэнныя жыхары Кіля і яго ваколіц.

Рекомендуем прочитать:

Comments are closed.