Нататкі аб Дортмундзе: Што наведаць – культура, архітэктура, музеі і храмы
Адзін з найбуйнейшых гарадоў Германіі, першыя згадкі аб якім адносяць да 9 стагоддзю. Тады гарадок называўся Тротмани і быў вядомым гандлевым цэнтрам. У 17 стагоддзі Дортмунд моцна пацярпеў ў час Трыццацігадовай вайны, але пасля гэтага хутка аднавіўся і займае лідзіруючыя пазіцыі ў эканамічным і палітычным плане.
Горад з цікавай гісторыяй заўседы быў прывабны для падарожнікаў, тут захавалася нямала цікавых помнікаў, старадаўніх пабудоў, а таксама пабудавана вялікая колькасць забаўляльных цэнтраў і камфартабельных гасцінічных комплексаў. Найбольш цікавай будзе старая частка горада, у якой можна пагуляць па кварталах, строившимся у 18 – 19 стагоддзях, убачыць старажытныя царквы і саборы, адпачыць на адной з маляўнічых плошчаў або пакаштаваць кулінарныя вынаходствы ў адным з рэстаранаў.
Большая частка захаваліся да нашых дзен пабудоў мае рэлігійнае значэнне: царква Святога Эвальд, Пастарскі сабор і царква Святога Пятра лічацца самымі прыгожымі старадаўнімі будынкамі. Папулярнасцю карыстаюцца экскурсіі на коксовый завод «Ганзы» і на шахту Цоллерн. Сення гэтыя прамысловыя комплексы цалкам пераабсталяваны ў музей, а калі-то праславілі горад і вывелі яго на высокія эканамічныя пазіцыі.
Гаворачы аб асаблівасцях Дортмунда, абавязкова варта адзначыць наяўнасць незвычайнага транспарту – вялікіх двухпавярховых омнибусов, якія курсіруюць па гарадскіх вулачках. Прагулка на омнибусе даставіць масу уражанняў і дазволіць атрымаць асалоду ад пышнасцю гарадскіх пейзажаў. У горадзе адкрыта некалькі музеяў, кожны з якіх захоўвае бясцэнныя гістарычныя калекцыі. Абавязкова варта наведаць Індустрыяльны музей, прайсціся па Старым рынку і зазірнуць у Музей піваварства, дзе вам раскажуць шмат цікавага аб традыцыйным пенном напоі.
У Дортмундзе знойдуцца прыдатныя гастранамічныя ўстановы і для эканомных турыстаў, і для тых, хто аддае перавагу стравам высокай кухні. Падчас прагулкі па горадзе адпачывальнікі могуць выявіць велізарная колькасць невялікіх кіескаў, якія прапануюць купіць гарачыя сасіскі і бутэрброды. Адзін з такіх кіескаў размяшчаецца недалека ад станцыі метро Kampstrasse. Усяго за 2 еўра ў кіеску Currywurst можна купіць выдатную порцыю гарачых сасісак, побач з папулярнымі ўстановамі хуткага харчавання заўседы выстройваюцца вялікія чэргі.
Аматары марожанага ацэняць кафэ Aida, якая размяшчаецца недалека ад станцыі метро Schutzenstrasse. Толькі тут можна паспрабаваць класічнае італьянскае марозіва з варэннем, порцыя пачастункі будзе каштаваць наведвальнікам ўсяго 0,6 еўра. У некалькіх кроках ад цэнтра горада знаходзіцца папулярнае кафэ French back, у якім прадаюць выдатную выпечку, а таксама разнастайныя гарачыя і халодныя напоі. Свежая здобны булачка будзе каштаваць наведвальнікам ўсяго 1,5 еўра, за аналагічную цану можна замовіць і кава. Для наведвальнікаў у French back прадугледжаны ўтульны зала са столікамі, але пры неабходнасці выпечку можна ўзяць і з сабой.
Для сямейнага адпачынку можна рэкамендаваць кафэ Road Stop, якое таксама парадуе гасцей вялікім выбарам салатаў, бутэрбродаў, дэсертаў і ахаладжальных напояў. Па раніцах у рэстаране праходзяць сняданкі па прынцыпе «шведскага стала», днем тут збіраюцца аматары духмянага кавы і выпечкі, а ў вячэрні час у Road Stop любяць адпачываць аматары пеннага напою. Для рамантычных сустрэч і адпачынку ў адасобленай абстаноўцы як нельга лепш падыдзе рэстаран італьянскай кухні Vapiano. Парадуюць наведвальнікаў і прыемныя цэны, менш чым за 20 еўра тут можна замовіць порцыю класічнай італьянскай пасты, а багатая вінная карта дазволіць падабраць напой да любога стравы.
На падрыхтоўцы страў азіяцкай кухні рэстаран спецыялізуецца Mongos. Тут спадабаецца адпачываць тым, хто не ўяўляе трапезу без вытанчаных мясных страў. Вегетарыянцы змогуць паспрабаваць цікавыя агароднінныя стравы, для падрыхтоўкі якіх кухары выкарыстоўваюць асаблівыя ўсходнія вострыя прыправы. Лепшыя стравы нямецкай кухні прапануе гасцям рэстаранчык Brauhaus Wenkers. Па афармленні інтэр’еру ен нагадвае класічны паб, аднак выбар пачастункаў і папулярнага нацыянальнага напою тут пераўзыходзіць многія рэстараны горада.
Лепшы спосаб пазнаеміцца з культурным жыццем мясцовага насельніцтва – наведаць адзін з шматлікіх святаў. Разнастайныя імпрэзы, фестывалі і выставы праходзяць у Дортмундзе літаральна кожны месяц, таму стаць сведкам аднаго з іх можа любы падарожнік. Адным з галоўных асноўных месцаў правядзення фестываляў і ўрачыстых цырымоній з’яўляецца культурны цэнтр Вестфаленхален (Westfalenhallen). Менавіта тут кожны год праходзяць спаборніцтвы «Chess-Meeting», у якіх удзельнічаюць самыя моцныя шахматысты свету. Комплекс мае вялікі арэнай пад адкрытым небам, якая прыцягнула ўвагу тэатралаў, а ў пярэдадне Каляд на арэне размяшчаецца самы буйны ў горадзе святочны рынак.
Гаворачы аб тэатральным мастацтве, варта згадаць свята «Micro!Festival!». У ім бяруць удзел тэатральныя калектывы з самых розных краін свету, таму падчас грандыезнага тэатральнага фестывалю госця могуць пазнаеміцца з культурнымі традыцыямі розных краін. Тэатральныя сцэны ўсталеўваюць на галоўнай плошчы горада, пад адкрытым небам спектаклі становяцца яшчэ больш непаўторнымі. Падарожнікаў заўседы прыцягвае прамысловы фестываль «Экстрашихт», у рамках якога ўдзельнікам прапануюць наведаць цікавыя музеі і старадаўнія заводы, размешчаныя ў Рурскай вобласці. Штогод у Дортмундзе праходзіць каля сарака выстаў міжнароднага ўзроўню, якія прысвечаны самым розным тэматыках.
Прыхільнікаў палявання і рыбалкі прыцягвае выстава Jagd und Hund, якая звычайна праводзіцца ў канцы студзеня. Падчас гэтага мерапрыемства праходзяць кірмашы паляўнічых і рыбалоўных прыладаў, таксама ўдзельнікі могуць наведаць цікавыя лекцыі і семінары, прысвечаныя ахове прыроды. Яшчэ аднаго распаўсюджанаму захапленню – канструявання мініяцюрных мадэляў – прысвечана выстава Intermodellbau. Ўмельцы выстаўляюць на суд гледачоў максімальна набліжаныя да арыгіналаў мадэлі самалетаў, аўтамабіляў і караблеў, паменшаныя ў сотні разоў. Звычайна экспазіцыя выставы складае не менш за 20 тысяч экспанатаў, убачыць яе будзе цікава не толькі знаўцам дадзенага захапленні, але і звычайным турыстам. Гэта толькі малая частка тых цікавых культурных мерапрыемстваў, якімі можа парадаваць сваіх гасцей Дортмунд.
Адной з самых цікавых архітэктурных славутасцяў Дортмунда з’яўляецца дом Далльвига. Гэты прыгожы замак на вадзе быў пабудаваны яшчэ ў пачатку 13 стагоддзя і належаў шляхетнай сям’і. За шматвяковую гісторыю ен неаднаразова разбураўся і перабудоўваўся, таму сення фасад будынка ўяўляе сабой цікавае спалучэнне розных архітэктурных стыляў. Самай старой часткай архітэктурнага комплексу лічыцца галоўнае будынак, праца над якім вялася ў сярэдзіне 17 стагоддзя.
Прыгожай рэлігійнай пабудовай з’яўляецца царква Святога Еганэса Баптыста, яна, як і многія гістарычныя будынкі горада, сур’езна пацярпела ў гады Другой Сусветнай вайны. Дзякуючы будаўнічых прац, якія вяліся адразу пасля заканчэння ваенных дзеянняў, выдатную царква 14 стагоддзя ўдалося аднавіць. Адзінай часткай пабудовы, якая захавалася ў ваенныя гады, з’яўляецца ўсходняе крыло царквы.
У Дортмундзе адкрыта велізарная колькасць разнастайных музеяў, адным з самых вядомых і наведвальных ўжо шмат гадоў застаецца Музей гісторыі культуры і мастацтва. Месцам размяшчэння музея стала прыгожае будынак пачатку 20 стагоддзя, у яго залах прадстаўлены багатыя калекцыі старажытных скульптур, карцін, антыкварнай мэблі і рамесных вырабаў. Не менш цікавая калекцыя старажытных палотнаў захоўваецца ў Музеі ў Оствале (назва аднаго з раенаў горада). Яго экспазіцыя налічвае каля 2,5 тысяч палотнаў і ўключае творы не толькі таленавітых жывапісцаў мінулых стагоддзяў, але і сучасных майстроў. Музей абавязкова спадабаецца тым, хто цікавіцца сучаснай жывапісам.
Прыхільнікам гастранамічнага турызму варта наведаць не толькі шматлікія рэстараны Дортмунда, але і Нямецкі музей паваранай кнігі. Адкрыцце гэтага своеасаблівага установы адбылося ў 1988 годзе. У музеі сабрана выдатная калекцыя прадметаў антыкварыяту, так ці інакш звязаных з працэсам прыгатавання ежы. Але галоўнымі экспанатамі музея застаюцца старадаўнія кулінарныя кнігі, якія выпускалі яшчэ некалькі стагоддзяў таму. У будынку старой турмы размяшчаецца музей Штайнвахе, які знаеміць наведвальнікаў з перыядам Другой Сусветнай вайны. Сярод яго экспанатаў можна ўбачыць гістарычныя дакументы, архівы і іншыя артэфакты, таксама гасцям прапануюць прагуляцца па турэмных камерах і зазірнуць у камеры катаванняў, становішча ў якіх, праз гады, засталася нязменнай. Нягледзячы на змрочнае мінулае Штайнвахе, музей карыстаецца вялікай папулярнасцю ў турыстаў.
Прыхільнікам гастранамічнага турызму варта наведаць не толькі шматлікія рэстараны Дортмунда, але і Нямецкі музей паваранай кнігі. Адкрыцце гэтага своеасаблівага установы адбылося ў 1988 годзе. У музеі сабрана выдатная калекцыя прадметаў антыкварыяту, так ці інакш звязаных з працэсам прыгатавання ежы. Але галоўнымі экспанатамі музея застаюцца старадаўнія кулінарныя кнігі, якія выпускалі яшчэ некалькі стагоддзяў таму. У будынку старой турмы размяшчаецца музей Штайнвахе, які знаеміць наведвальнікаў з перыядам Другой Сусветнай вайны. Сярод яго экспанатаў можна ўбачыць гістарычныя дакументы, архівы і іншыя артэфакты, таксама гасцям прапануюць прагуляцца па турэмных камерах і зазірнуць у камеры катаванняў, становішча ў якіх, праз гады, засталася нязменнай. Нягледзячы на змрочнае мінулае Штайнвахе, музей карыстаецца вялікай папулярнасцю ў турыстаў.
Самым вядомым забаўляльным цэнтрам Дортмунда застаецца казіно «Хоэнзибург» (Casino Hohensyburg), якое з’яўляецца самым маштабным на тэрыторыі краіны. На трох паверхах прыгожага гістарычнага будынка размясціліся самыя разьбяныя гульнявыя пакоі. Прыхільнікам класічных гульняў будзе цікава на першым паверсе, дзе есць картачныя сталы і рулетка. На другім паверсе казіно размяшчаецца так званы «свет Ласвегаса», а на трэцім – зала гульнявых аўтаматаў. Штогод наведвае казіно больш за мільен турыстаў. Некаторыя з іх прыходзяць выпрабаваць лес, а іншыя аддаюць перавагу проста задаволіць цікаўнасць і прагуляцца па залах легендарнага ўстановы.
Аматарам актыўных забаў і адпачынку на прыродзе спадабаецца Вестфаленпарк (Westfalenpark). На тэрыторыі прыгожага парку есць гульнявыя пляцоўкі для дзяцей і зона для пікніка, а таксама ружанец, у якім прадстаўлена некалькі тысяч гатункаў руж. Летам адпачывальнікі аддаюць перавагу праводзіць тут пікнікі і шпацыраваць па маляўнічым парку пешшу, а ў зімовы час у парку працуе каток і можна ўзяць напракат лыжы. У парку знаходзіцца тэлевежа Флориантурм (Florianturm), на даху якой абсталявана прасторная назіральная пляцоўка. Агляд горада з вышыні таксама з’яўляецца папулярным атракцыенам у падарожнікаў.
Тым, хто прыязджае на адпачынак ўсей сям’ей, абавязкова варта наведаць дортмундскі заапарк (Zoo Dortmund). У яго шматлікіх вальерах жыве паўтары тысячы экзатычных жывел, прывезеных з розных кантынентаў. Не менш прывабным месцам для адпачынку з’яўляецца парк Вишлинген (Revierpark Wischlingen), на тэрыторыі якога растуць векавыя дрэвы і есць цікавы батанічны сад.
Самай буйной гандлевай вуліцай горада лічыцца Вестенхельвег (Westenhellweg), менавіта тут знаходзяцца самыя сучасныя гандлевыя комплексы і крамы моднай вопраткі. За стыльнай адзеннем і аксэсуарамі рэкамендуецца адправіцца ў пасаж Propstei-Arkaden. Парадуе наведвальнікаў прывабнымі коштамі магазін адзення Freestyle 66, вялікі выбар тавараў па прывабным цэнах прадстаўлены і ў краме Bocker. За ювелірнымі вырабамі лепш за ўсе адправіцца ў краму Wompe, які прапануе тавар самых розных цэнавых катэгорый. Тут есць і сціплыя ўпрыгажэнні з срэбра, і вырабы з золата аўтарскай працы. Адным з лепшых у горадзе прадуктовых крам лічыцца Netto. Нягледзячы на параўнальна нізкія цэны, якасць тавараў тут заўседы на вышыні. У гандлевым цэнтры Ansons прадстаўлены буцікі і крамы самай рознай спецыялізацыі. Ад традыцыйных магазінаў адзення да своеасаблівых сувенірных крам.